Ήρωας Δήμαρχος Λεμεσού Χριστόδουλος Σώζος (1872-1912)

Συμπληρώθηκαν πριν μερικές μέρες 110 χρόνια από τον ηρωικό θάνατο του Δημάρχου Λεμεσού Χριστόδουλου Σώζου. Ο Χριστόδουλος Σώζος γεννήθηκε στη Λεμεσό τον Μάρτιο του 1872.
Ο πατέρας του, Σώζων Λοΐζου, είχε υπηρετήσει ως εθελοντής στον πόλεμο του 1866 στην Κρήτη ενώ ο παππούς του Αντώνιος Ιακώβου Λοΐζου είχε υπηρετήσει ως εθελοντής κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάσταση υπό τον Κάρολο Φαβιέρο στην Αθήνα.
Μητέρα του ήταν η Μαρία Χριστοδούλου Χατζηπαύλου. Φοίτησε στην Ελληνική Σχολή Λεμεσού.
Μετά την αποφοίτηση του το 1885, φοίτησε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του ξεκίνησε να ασκεί το επάγγελμα του δικηγόρου, αρχικά στην Κερύνεια και μετέπειτα στο Κτήμα.
Το 1898 εγκαταστάθηκε στη Λεμεσό. Το ίδιο έτος παντρεύτηκε την Ερμιόνη Ιωάννου Ζαχαριάδη, με την οποία απέκτησαν ένα υιό, τον Ζήνωνα.
Τις περιόδους 1901-1906 και 1906-1911 διετέλεσε βουλευτής-μέλος του Νομοθετικού Συμβουλίου στο διαμέρισμα Λεμεσού-Πάφου.
Ο Χριστόδουλος Σώζος ήταν ο πρώτος που άσκησε συστηματική και ουσιαστική αντιπολίτευση εναντίον των Βρετανών εντός της Βουλής, κερδίζοντας και τον σεβασμό τους.
Στον Χριστόδουλο Σώζο οφείλεται η κατάθεση και η έγκριση από την πλειοψηφία του Νομοθετικού Συμβουλίου του πρώτου ενωτικού δημοψηφίσματος στην Κυπριακή Βουλή το 1903.
Ο Χριστόδουλος Σώζος εξελέγη και υπηρέτησε ως Δήμαρχος Λεμεσού από το 1908 μέχρι τον θάνατο του το 1912.
Τον Οκτώβριο του 1912 ζήτησε να καταταγεί σαν εθελοντής στρατιώτης στον ελληνικό στρατό, ώστε να πολεμήσει στον Βαλκανικό Πόλεμο.
Έφυγε κρυφά από την Κύπρο καθώς ήταν σίγουρος ότι η οικογένεια του θα προσπαθούσε να τον αποτρέψει.
Παρόλο που ακόμη και ο Ελευθέριος Βενιζέλος, με τον οποίο συναντήθηκαν στην Αθήνα για να του ζητήσει να τον στείλει σε μάχιμη μονάδα, προσπάθησε να τον πείσει να μείνει σε στρατιωτική υπηρεσία στην Αθήνα, ο Χριστόδουλος Σώζος αρνήθηκε και απαίτησε να πολεμήσει.
Μάλιστα, πριν αναχωρήσει για τον πόλεμο, χαιρέτησε ξανά τον Ελευθέριο Βενιζέλο στο υπουργείο του.
Ήταν στρατιώτης του Α΄ Πεζικού Συντάγματος και πολέμησε στη Θεσσαλία, στη Μακεδονία και στην Ήπειρο.
Έπεσε ηρωικά μαχόμενος στη μάχη του Μπιζανίου στο ύψωμα του Προφήτη Ηλία στη Μανωλιάσσα Ιωαννίνων στις 6 Δεκεμβρίου 1912 κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων.
Έγινε ο πρώτος και ο μόνος δήμαρχος της Κύπρου που έπεσε μαχόμενος σε μάχη ως απλός στρατιώτης.

Ποίημα του Εθνικού μας ποιητή Βασίλη Μιχαηλίδη για τον Χριστόδουλο Σώζο
 
ΕΙΣ ΤΟΝ ΗΡΩΪΚΩΣ ΠΕΣΟΝΤΑ ΧΡ. ΣΩΖΟΝ
Τζαί πκοια μάνα, Χριστόδουλε, στο μνήμαν σοονά κλάψει;
Πκοια μάνα την καντήλαν σου εννά ‘ρτει να την άψει;
Τζαι πκοια κοπέλλα λίβανον εννά ‘ρτει να καπνίσει,
το μνήμα σου τριαντάφυλλα τζι αθθούς να το ραντίσει;
Πκοιά λυερή το Σάββατον στους λας εννα θωρκέται
γονατιστή στο μνήμαν σου να πικρανακαλιέται;
Αχ! Σώζο, επολέμησες μιάλην να δης Ελλάδαν
η δάφνη έσσει μυρωδκιάν αμμά ‘σσει τζαι πικράδαν.
Έσσει παντού η δάφνη σου τους τόπους μυρισμένους,
αμμά εμάς η πίκρα της έσσει μας ψατζιεμένους.
Συγχώρα μου που άρκησα τραούδιν να σου γράψω
εν ηξέρω το μνήμα σου,  να ‘ρτω τζαι τζει να κλάψω

Privacy Policy Settings